Konsultacja psychoterapeutyczna to pierwsze spotkanie z psychoterapeutą.

Celem konsultacji jest wstępne rozpoznanie problemu, jaki sprowadza osobę czy parę, rozpoznanie potrzeb oraz wstępne zrozumienie natury zgłaszanych trudności.

Konsultacja kończy się  rekomendacją dotycząca dalszego postępowania, czyli ustaleniem indywidualnej, co do potrzeb i możliwości, formy psychoterapii. Podczas konsultacji może okazać się, że konieczne jest skierowanie do innego specjalisty np. psychiatry, lekarza innej specjalizacji, terapeuty uzależnień lub seksuologa.

W trakcie konsultacji pacjent może więc uzyskać informacje dotyczące różnych form pomocy terapeutycznej lub leczenia. Zwykle, aby ustalić optymalną dla danej osoby formę współpracy, wystarczy jedno spotkanie, choć zdarza się, że potrzebne są 2-3 sesje. Pacjent podejmuje decyzję dotyczącą pracy nad zmianami wg ustalonych zasad, a  psychoterapeuta stwierdza, czy może się podjąć pracy nad celami ustalonym przez pacjenta.  

Początek terapii następuje z chwilą ustalenia i zaakceptowania kontraktu terapeutycznego i trwa aż do zrealizowania celów terapii.

Kontrakt terapeutyczny obejmuje informacje kiedy, gdzie i jak często odbywają się sesje, jaka jest cena jednego spotkania, cel lub cele terapii, zasady odwoływania sesji i płatności za sesje, na których pacjent jest nieobecny, a także ustalenia dotyczące czasu trwania i sposobu zakończenia terapii.